Chính phủ sẽ có hướng dẫn cụ thể về cưỡng chế, thu hồi đất
Sắp tới, Chính phủ sẽ có hướng dẫn cụ thể việc giải quyết các trường hợp bị thu hồi, cưỡng chế đất mà không nhận tiền hoặc nhà, đất được đền bù.
Trong công văn của Văn phòng Chính phủ gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường ngày 15/5, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải yêu cầu cơ quan này sớm tổng hợp các vướng mắc của địa phương khi triển khai thực hiện Nghị định số 69/2009 của Chính phủ về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, mặc dù Nghị định 69/CP của Chính phủ đã có hướng dẫn, việc cưỡng chế thu hồi đất sẽ được thực hiện theo quy định tại khoản 3 điều 39 của Luật Đất đai. Cụ thể là phải đảm bảo 5 điều kiện, từ thực hiện đúng trình tự, thủ tục về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, quá 30 ngày, kể từ thời điểm phải bàn giao đất quy định, đã vận động thuyết phục nhưng không bàn giao, có quyết định cưỡng chế của UBND cấp có thẩm quyền và người bị cưỡng chế đã nhận được quyết định cưỡng chế.
Tuy nhiên, theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, hiện cơ quan này vẫn gặp phải nhiều khó khăn, vướng mắc về pháp lý, thiếu các chế tài liên quan đến việc giải quyết các trường hợp thu hồi đất phải cưỡng chế.
Trước thực tế đó, Bộ đã kiến nghị Chính phủ sớm có hướng dẫn về pháp luật đối với các trường hợp bắt buộc phải cưỡng chế nói trên.
Chấp thuận đề xuất này, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải cho biết, trên cơ sở xem xét, phân tích những bất cập về thu hồi, cưỡng chế đất đai hiện nay, Chính phủ sẽ giao các cơ quan chức năng, trong đó có Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu, trình Chính phủ xem xét quyết định sửa đổi, bổ sung Nghị định 69.
Đặc biệt, Phó thủ tướng lưu ý, trong quá trình sửa đổi, bổ sung Nghị định 69 sẽ phải bổ sung quy định cụ thể về trường hợp thực hiện cưỡng chế khi người bị thu hồi đất không nhận tiền chi trả về bồi thường, hỗ trợ, không nhận nhà ở, đất ở tái định cư.
Thời gian gần đây, một số vụ cưỡng chế, thu hồi đất tại các địa phương trên cả nước, đặc biệt là vụ cưỡng chế tại dự án Ecopark (Văn Giang, Hưng Yên) đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận. Hiện vẫn có nhiều ý kiến trái chiều về lý do cưỡng chế, thu hồi đất của người dân để cấp cho các dự án thương mại, phục vụ mục đích kinh doanh của doanh nghiệp.
Đáng chú ý, thay vì quy định “chỉ thu hồi đất phục vụ cho các dự án liên quan tới quốc phòng, an ninh, công trình quốc gia, công cộng” như Luật Đất đai 1993, Luật Đất đai 2003 đã “nới” điều khoản thu hồi, cưỡng chế khi chi cần dự án đó được gắn với hai từ “trọng điểm”.